1876 Telefonun İcadı:
İskoçya doğumlu konuşma eğitimcisi Alexander Graham
Bell 7 Mart 1876’da ilk telefonu icat etti ve patentini aldı. Sağırlarla ilgili
çalışmaları Bell’i seslerin havadaki titreşimlerle nasıl oluştuğunu merak
etmeye yöneltmişti. “Armonik telgraf” adını verdiği bir mekanizma üzerinde
çalışırken, elektrik akımının konuşma sırasında oluşan titreşimleri andıracak
biçimde değiştirebildiğini bulmuştu. İcat ettiği telefon da bu ilkeye göre
çalışıyordu.
Alexander Graham Bell ve asistanı Watson ilk kez
uzak mesafeli telefon görüşmesini yaptılar. Aralarındaki uzaklık 3 km. idi.
Hepsi Bir Arada
Bell’in icadı telefon aygıtında, borazanı andıran
ağızlıkla kulaklık bir aradaydı. Bir kişi ağızlığa konuştuğunda çıkan ses
aygıtın içindeki bir diyaframı titreştiriyor, değişmeye uğrayan titreşim bir
elektrik akımına dönüşüyordu. Alıcı, karşı taraftan gelen bu akımı, yeniden
titreşime döndürerek ses olarak duyulmasını sağlıyordu.
Teller
İlk telefon kablolarında camla kaplanmış bakır
teller kullanılıyordu. Özellikle yukarıdan geçen hatlarda sağlam oldukları için
demir teller tercih edilirdi.
1877 Bell’in buluşu İtibar Görmüyor
Profesör Bell, patentini aldığı telefon adlı
buluşunu VVestern Union adlı telgraf şirketine 100 bin dolara satmayı önerdi.
Ancak şirket bu “saçma fikrin hiçbir işe yaramayacağı” kararına vararak öneriyi
reddetti. Bunun üzerine Bell 1880 yılında kendisine sermayeleriyle destek olan
iki ortağıyla birlikle Bell Telefon Şirketi’ni kurdu
1877
Thomas Edison, 1877’de dinleme ve konuşma için iki
ayrı parçası olan telefon aletini geliştirdi.
1878
New Heaven’de ilk telefon rehberi basıldı. Rehberde
21 abonenin adı ve numaraları yazılıydı.
1885
Artık verici ve alıcılar “ahize” denilen tek bir
mekanizmada birleştirilmişti. Başlangıçta metal olan ahizeler 1929 lara doğru
plastikten yapılmaya başlandı.
1887
Telefon ilk yıllarda Amerikada şüpheyle
karşılanmıştı. Birçok kişi kulaklıktan gelen seslerin sağırlığa ya da deliliğe
yol açacağını düşünüyordu. Ama sonunda telelon galip geldi. 1887 yılında
Amerika daki telefon abonelerinin sayısı 150 bini aşmıştı.
1892
Amon Strowger adlı cenaze levazımatçısı, bir
rakibinin telefon santralında çalışan karısının kendi telefon hattını meşgul
ettiğini ve gelen müşteri telefonlarını kocasına transfer ettiğini fark etti.
Çok kızan Strowger bunun üzerine santraldeki memuru devre dışı bırakacak
otomatik çevirme sistemini buldu
İlk telefon görüşmeleri
İlk telefon görüşmeleri santrallarda çalışan
görevliler aracılığıyla yapılıyordu. Görevliler arayanın ve konuşmak istediği
kişinin telefon numaralarını alıp, fişler ve anahtarlar vasıtasıyla bağlantıyı
kurardı.
1902
Havadan mesaj göndermek için radyo dalgalarından
yararlanmak düşüncesine kapılan genç İtalyan mucid Marconi, bunu 1894 te bir
odanın içinde yapmayı başardı. Sekiz yıl sonra da radyo sinyallerini Atlas
Okyanusu üzerinden 4800 kilometre uzağa yolladı. 20 yaşında radyo gibi büyük
bir buluşada imza atmış olan Marconi’nin getirdiği yeni sistem, karada ve
denizde kesintisiz haberleşme olanağı da sağlıyordu.
1907
Telefon hatlarının uzunluğu arttıkça, elektrik
sinyali zayıflıyordu. 1907 da elektron lambasının bulunması, bu sorunu çözdü.
1916
Kısa dalga bandındaki radyo dalgaları aracılığıyla
okyanus aşırı telefon iletişimi başladı.
1917
Uydular aracılığıyla yollanan mikrodalgalar üzerine
modülasyon yoluyla çok sayıca telefon görüşmesini bindirerek birçok konuşmayı
tek hir kablo üzerinden aynı anda iletmeye olanak sağlayan sistem ABD’de
uygulanmaya başlandı.
1946
Radyolink sistem, kullanılmaya başlandı.
1947
ABD’deki Bell Laboratuvarları’nda hücresel radyo ağı
konsepti geliştirildi. Teknolojinin bu konsepti uygulayacak hale gelmesi için
35 sene geçmesi gerekecekt.
1956
İlk okyanus aşırı telefon görüşmesi
Okyanus aşırı ilk telefon kablosu İskoçya ile
Newfoundland arasında döşendi. 25 Eylül 1956’da Amerikan Telgraf ve Telefon
Şirketi’nin New York’ta bulunan Yönetim Kurulu Başkanı Cleo F. Graig,
Londra’daki Kraliyet Posta Müdürü Dr. Charles Hill ile ilk okyanus aşırı
telefon görüşmesini yaptı.
1961
İlk tuşlu telefon aygıtı piyasaya çıktı.
1964 İlk Pasifik aşırı telefon görüşmesi
Pasifik Okyanusu’nun altına döşenen telefon
kablolarıyla Amerika ve Asya kıtalarını birbirine bağlandı. 18 Haziran günü
Washington’da bulunan Amerikan Başkanı Johnso, Tokyo’daki Japon Başbakanı
Hayato Ikeda ile bu hat üzerinden ilk telefon görüşmesini gerçekleştirdi.
1975
Telefon sinyallerinin lazer ışınlarına bindirilerek
çok ince optik lifler içinde taşınması yöntemi denenmeye başlandı. Günümüzde
uluslararası telefon konuşmalarının çoğu, deniz dibine döşenmiş optik lifler
aracılığıyla yapılır. Konuşmalar, saf camdan oluşan ve “optik cam” adı verilen
birkaç ince kablo içinde, ışık sinyalleri halinde yol alırlar.
Dijital sistem
Telefon sinyallerinin iletimi dijital (sayısal)
olarak gerçekleştirilmeye başlandı. Bu, hem iletişimdeki bozulmayı ve gürültüyü
çok azaltıyor, hem de aynı hat üzerinde birçok konuşmanın birlikte iletilmesine
olanak sağlıyordu.
İletişim Uyduları
Bir yer istasyonundan aldıkları sinyalleri bir başka
istasyona ileten iletişim uyduları aracılığıyla dünyanın bir bölgesinden
diğerine, telefon, faks, radyo ve televizyon sinyalleri gönderilmeye başlandı.
1980’lerin başı
Analog cep telefonu sistemleri özellikle İskandinav
ülkeleri, İngiltere, Fransa ve Almanya da hızla yayılmaya başladı. Ancak her
ülkenin kendi eliştirdiği sistemi kullanması sistemler arasında uyum sorunu
yaratıyordu. Bu durumda mobil iletişim sadece ulusal sınırlar içinde
yapılabiliyordu.
1982
Cep telefonu sistemleri arasındaki uyum sorununu
çözmek için bir araya gelen Avrupa ülkeleri, bütün kıtayı kapsayacak olan ortak
GSM yani Küresel Mobil İletişini Sistemini kurma kararı aldılar. Analog
hücresel sistem kullananların itirazlarına rağmen cesur bir adım atılarak bu
yeni sistemin dijital olması da karara bağlandı.
1991
GSM sistemi kullanıma açıldı.
1993
22 ülkede 36 GSM şebekesi faaliyete geçmiş
durumdaydı.
1994
Türkiye’de GSM operatörü TURKCELL faaliyete geçti.
1994
Bütün dünyada cep telefonu abonesi sayısı 1300000
oldu.
Uçakta telefon
Günümüzde uçak yolculuğu sırasında cep telefonu
görüşmesi yapılabilmektedir. Konuşmalar yere bir uydu aracılığıyla
gönderilmektedir.